Khách hàng hỏi: Vợ chồng tôi không đăng ký kết hôn. Nhưng đã sống với nhau được 10 năm và có một cháu trai. Hiện nay vợ chồng tôi xảy ra mâu thuẫn nên đã chia tay nhau, mỗi người sống một nơi. Vợ tôi bắt cháu về bên ngoại và cắt đứt mọi thông tin liên lạc không cho tôi gặp con. Tôi xin hỏi văn phòng luật sư Hà Nội: Tôi muốn ly hôn và đòi quyền nuôi dưỡng đứa bé có được không?
Công ty luật Dragon: Do hai bạn không đăng ký kết hôn nên pháp luật không công nhận hai bạn là vợ chồng và không thừa nhận sự tồn tại quan hệ hôn nhân hợp pháp giữa hai bạn. Theo mục C, điểm 3, Nghị quyết số 35/2000/NQ-QH về thi hành Luật Hôn nhân và Gia đình quy định:
Từ sau ngày 1 tháng 1 năm 2003, nam và nữ chung sống với nhau như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn, đều không được pháp luật công nhận là vợ chồng; nếu có yêu cầu ly hôn thì toà án thụ lý và tuyên bố không công nhận quan hệ vợ chồng; nếu có yêu cầu về con và tài sản thì toà án áp dụng khoản 2 và khoản 3, Điều 17 của Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2000 để giải quyết”.
Theo quy định tại khoản 2, Điều 17, Luật hôn nhân và gia đình 2000. Vợ, chồng thoả thuận về người trực tiếp nuôi con, quyền và nghĩa vụ của mỗi bên sau khi ly hôn đối với con; nếu không thoả thuận được thì toà án quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con; nếu con từ đủ 9 tuổi trở lên thì phải xem xét nguyện vọng của con. Về nguyên tắc, con dưới 3 tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, nếu các bên không có thoả thuận khác.
Tuy hai người không phải là vợ chồng hợp pháp nhưng trong giấy đăng ký khai sinh vẫn thừa nhận đây là con hợp pháp của hai người, đứa trẻ có đầy đủ các quyền lợi theo pháp luật, cha mẹ chúng có quyền và nghĩa vụ ngang nhau về chăm sóc, giáo dục và nuôi dưỡng con.
Nay vì quyền lợi mọi mặt của đứa trẻ, nếu gia đình bên cha đứa trẻ chứng minh được có đủ điều kiện nuôi dưỡng đứa bé hơn bên mẹ đứa trẻ thì tòa án có thể giải quyết cho cha được nuôi con. Mẹ đứa trẻ vẫn có quyền thăm nom, chăm sóc và giáo dục đứa trẻ mà bên được nhận nuôi không có quyền ngăn cản (Điều 94, Luật Hôn nhân và Gia đình 2000).
Văn phòng Luật sư Dragon st