Nghị định 68/2011/NĐ-CP của Chính phủ về sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 37/2007/NĐ-CP về minh bạch tài sản, thu nhập quy định, cán bộ, công chức (CBCC) trong diện kê khai tài sản, thu nhập phải công khai minh bạch bản kê khai tài sản, thu nhập.
Nghị định 37 chỉ yêu cầu CBCC kê khai tài sản, thu nhập cho tổ chức nơi sinh hoạt, công tác biết và chỉ khi có yêu cầu cần xác minh, làm rõ mới công khai. Tuy nhiên, việc công khai bản kê khai tài sản, thu nhập vẫn còn rất hình thức, qua loa và thiếu tính thống nhất. Hình thức công khai được nhiều nơi niêm yết tại bảng thông báo nội bộ của cơ quan; có nơi công khai trong các cuộc họp chi bộ, hoặc vừa công khai trong cuộc họp chi bộ vừa niêm yết tại nơi làm việc.
Nội dung công khai chủ yếu là niêm yết danh sách tổng hợp tài sản, thu nhập của CBCC phát sinh tăng thêm trong kỳ. Kiểu công khai này không rõ ràng, cụ thể, vì không cho biết nguồn gốc phát sinh tài sản, thu nhập tăng thêm.
Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay” yêu cầu bản kê khai tài sản, thu nhập của CBCC phải công khai ở nơi công tác và nơi cư trú. Để việc công khai thực chất hơn, cần phải có quy định cụ thể về lịch sử, nguồn gốc của khối tài sản, thu nhập tăng thêm trong mỗi kỳ kê khai.
Để tránh những hành vi gian dối trong kê khai, như để cho cha mẹ, vợ, chồng, con, anh em, họ hàng trong gia đình đứng tên tài sản, cũng cần có quy định, trong trường hợp cần thiết các đối tượng trên phải kê khai bổ sung tài sản và giải trình rõ về nguồn gốc tài sản của mình.
Mặt khác, việc công khai không chỉ đơn thuần là công khai ở nơi công cộng để mọi người được biết, phải được công khai trên các phương tiện, thủ tục theo hướng đơn giản, miễn phí để người dân có thể dễ dàng tiếp cận và giám sát khi thấy có những nghi vấn về sự bất minh trong tài sản, thu nhập của CBCC.
Hoài Nam
Công ty luật Dragon – Van phong luat su Ha Noi