Khi bước vào hành trình khởi nghiệp, bên cạnh ý tưởng kinh doanh và kế hoạch phát triển, việc hiểu rõ thuế và nghĩa vụ tài chính của doanh nghiệp mới thành lập là yếu tố sống còn giúp bạn vận hành hợp pháp và bền vững. Đây không chỉ là yêu cầu bắt buộc của pháp luật mà còn là nền tảng xây dựng uy tín và sự minh bạch trong mắt đối tác, khách hàng và nhà đầu tư. Nắm vững các quy định về thuế ngay từ đầu sẽ giúp doanh nghiệp chủ động trong tài chính, tận dụng ưu đãi hợp lý và tránh rủi ro pháp lý trong quá trình hoạt động.
Các loại thuế và nghĩa vụ tài chính cơ bản của doanh nghiệp mới thành lập
Lệ phí môn bài
Theo quy định tại Nghị định 22/2020/NĐ-CP, doanh nghiệp mới thành lập được miễn lệ phí môn bài trong năm đầu tiên kể từ ngày đăng ký thành lập hoặc chính thức hoạt động kinh doanh. Đây là chính sách khuyến khích khởi nghiệp rất thiết thực, giúp doanh nghiệp giảm bớt chi phí trong giai đoạn đầu.

Sau thời gian miễn, doanh nghiệp cần nộp lệ phí môn bài theo vốn điều lệ hoặc vốn đầu tư:
- 3.000.000 đồng/năm: đối với doanh nghiệp có vốn điều lệ trên 10 tỷ đồng.
- 2.000.000 đồng/năm: áp dụng cho doanh nghiệp có vốn điều lệ từ 10 tỷ đồng trở xuống.
- 1.000.000 đồng/năm: dành cho chi nhánh, văn phòng đại diện, địa điểm kinh doanh.
Đáng chú ý, nếu trong thời gian được miễn lệ phí môn bài mà doanh nghiệp thành lập thêm chi nhánh hoặc văn phòng đại diện, các đơn vị phụ thuộc này cũng được miễn tương ứng cho đến khi thời hạn miễn của công ty mẹ kết thúc.
Thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN)
Không giống lệ phí môn bài, thuế TNDN chỉ được ưu đãi trong một số ngành nghề hoặc khu vực đặc thù. Theo Luật Thuế TNDN sửa đổi năm 2014, doanh nghiệp mới được áp dụng mức thuế suất ưu đãi từ 10% – 17% (thấp hơn mức phổ thông 20%) nếu hoạt động trong các lĩnh vực hoặc địa bàn sau:
- Đầu tư tại khu vực có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn, khu công nghệ cao, hoặc khu kinh tế.
- Dự án công nghệ cao: sản xuất phần mềm, năng lượng sạch, năng lượng tái tạo, vật liệu mới, công nghệ sinh học.
- Dự án bảo vệ môi trường: xử lý nước thải, chất thải rắn, khí thải, hoặc công nghệ sản xuất xanh.
- Ngành nghề trọng điểm nông, công nghiệp, như sản xuất máy móc phục vụ nông nghiệp, sản phẩm tiết kiệm năng lượng, phát triển ngành nghề nông thôn.
Thời gian hưởng ưu đãi cụ thể:
- Miễn 4 năm thuế TNDN, giảm 50% số thuế phải nộp trong 9 năm tiếp theo đối với dự án công nghệ cao.
- Miễn 2 năm, giảm 50% trong 4 năm kế tiếp đối với dự án tại khu công nghiệp thông thường.
Việc hiểu rõ nhóm ngành nghề và khu vực đầu tư thuộc diện ưu đãi sẽ giúp doanh nghiệp tận dụng tối đa các chính sách hỗ trợ từ Nhà nước.

Thuế giá trị gia tăng (GTGT)
Doanh nghiệp mới thành lập không được miễn thuế GTGT, nhưng có thể lựa chọn một trong hai phương pháp kê khai:
- Phương pháp khấu trừ: dành cho doanh nghiệp có hệ thống kế toán và hóa đơn chứng từ đầy đủ. Thuế suất phổ biến là 10%, ngoài ra có mức 0% và 5% cho các hàng hóa, dịch vụ đặc thù.
- Phương pháp trực tiếp: áp dụng với doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ. Thuế tính theo tỷ lệ phần trăm trên doanh thu, giúp đơn giản hóa việc kê khai.
Ngay trong giai đoạn đăng ký thuế, việc chọn phương pháp phù hợp sẽ giúp doanh nghiệp quản lý dòng tiền hiệu quả và tránh sai sót trong kê khai. Các văn phòng luật sư uy tín tại Hà Nội như Công ty Luật TNHH Dragon luôn có thể hỗ trợ tư vấn chi tiết về việc lựa chọn phương pháp này.
Thuế Thu Nhập Cá Nhân (TNCN)
Thuế TNCN áp dụng cho hai nhóm đối tượng:
- Chủ đầu tư hoặc cổ đông góp vốn: được áp dụng mức thuế TNCN cố định 5% trên lợi nhuận chia, nếu đáp ứng điều kiện quy định.
- Người lao động: doanh nghiệp có trách nhiệm khấu trừ và kê khai thuế TNCN hàng tháng theo biểu thuế lũy tiến từng phần.
Việc thực hiện nghiêm túc nghĩa vụ thuế TNCN giúp doanh nghiệp xây dựng uy tín nội bộ và tránh rủi ro pháp lý trong kiểm tra thuế. Đối với những trường hợp có vướng mắc về cách tính hoặc kê khai, doanh nghiệp nên liên hệ văn phòng luật sư tư vấn luật dân sự hoặc tài chính doanh nghiệp để được hướng dẫn cụ thể.

Chính sách gia hạn thời gian đóng thuế
Trong giai đoạn khởi nghiệp, việc cân đối dòng tiền là vấn đề sống còn. Vì vậy, Nhà nước ban hành chính sách gia hạn thời gian nộp thuế theo Nghị định 41/2020/NĐ-CP, cụ thể:
- Gia hạn nộp tiền thuê đất thêm 05 tháng đối với doanh nghiệp được Nhà nước cho thuê đất trực tiếp.
- Miễn, gia hạn thuế sử dụng đất nông nghiệp đến hết năm 2025.
- Tùy theo ngành nghề, doanh nghiệp còn có thể được gia hạn thuế xuất nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt và các loại thuế khác theo quy định từng giai đoạn.
Việc chủ động nắm bắt các chính sách này giúp doanh nghiệp duy trì hoạt động ổn định trong giai đoạn đầu, đồng thời tránh tình trạng bị xử phạt do chậm nộp thuế.
Thời gian áp dụng và kế hoạch hưởng ưu đãi thuế
Theo Nghị định 12/2015/NĐ-CP, thời gian hưởng ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp được xác định từ năm đầu tiên doanh nghiệp có thu nhập chịu thuế. Do đó, việc lập kế hoạch tài chính và dự kiến lợi nhuận ngay từ đầu là yếu tố quan trọng để tối ưu hóa thời gian miễn giảm thuế.
Ví dụ:
- Dự án công nghệ cao: miễn 4 năm, giảm 50% trong 9 năm sau.
- Dự án xã hội hóa: miễn 4 năm, giảm 50% trong 5 năm tiếp.
- Dự án khu công nghiệp: miễn 2 năm, giảm 50% trong 4 năm sau.
Doanh nghiệp nên lưu trữ hồ sơ, giấy tờ chứng minh lĩnh vực và địa bàn đầu tư để được cơ quan thuế xác nhận ưu đãi chính xác.

Vai trò của đơn vị tư vấn pháp lý trong quản lý thuế doanh nghiệp
Hệ thống pháp luật thuế của Việt Nam được cập nhật liên tục, đòi hỏi doanh nghiệp phải theo dõi sát các văn bản mới để kịp thời điều chỉnh hoạt động. Việc tự thực hiện đôi khi khiến doanh nghiệp bị sai sót hoặc bỏ lỡ ưu đãi quan trọng.
Đó là lý do Công ty Luật TNHH Dragon, một công ty luật sư uy tín tại Hà Nội trở thành đối tác pháp lý đáng tin cậy cho nhiều doanh nghiệp khởi nghiệp và doanh nghiệp nhỏ. Với đội ngũ luật sư tư vấn luật dân sự, thuế và doanh nghiệp giàu kinh nghiệm, Dragon cung cấp dịch vụ:
- Tư vấn lựa chọn hình thức kê khai và tối ưu nghĩa vụ thuế.
- Đại diện làm việc với cơ quan thuế khi có tranh chấp hoặc thanh tra.
- Tư vấn kế hoạch tài chính, pháp lý toàn diện cho doanh nghiệp mới.
Bạn có thể truy cập www.vanphongluatsu.com.vn để tìm hiểu chi tiết các dịch vụ pháp lý dành riêng cho doanh nghiệp mới thành lập, hoặc liên hệ trực tiếp qua hotline: 1900 599 979 (24/7) để được hỗ trợ miễn phí ban đầu.
