Trong các vụ án hình sự, hai thuật ngữ bị can và bị cáo thường xuyên được nhắc tới. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ sự khác biệt giữa chúng, dẫn đến nhầm lẫn khi theo dõi vụ án hoặc khi có người thân vướng vào vòng tố tụng. Vậy bị can, bị cáo là gì? Bài viết dưới đây sẽ phân tích chi tiết, so sánh rõ ràng, đồng thời gợi ý giải pháp khi bạn cần hỗ trợ pháp lý từ văn phòng luật Dragon.
Bị can, bị cáo là gì?
Bị can là gì?
Theo Điều 60 Bộ luật tố tụng hình sự 2015:
- Bị can là người hoặc pháp nhân đã bị cơ quan tiến hành tố tụng khởi tố về hình sự.
- Trường hợp bị can là pháp nhân thì quyền và nghĩa vụ của họ được thực hiện thông qua người đại diện theo pháp luật.
Ví dụ dễ hiểu:
Một giám đốc doanh nghiệp bị cơ quan điều tra khởi tố vì hành vi trốn thuế. Từ thời điểm có quyết định khởi tố, ông ta chính thức trở thành bị can trong vụ án đó.
Bị cáo là gì?
Theo Điều 61 Bộ luật tố tụng hình sự 2015:
- Bị cáo là người hoặc pháp nhân đã bị Tòa án quyết định đưa ra xét xử.
- Tương tự như bị can, nếu bị cáo là pháp nhân thì quyền và nghĩa vụ được thực hiện qua người đại diện hợp pháp.
Ví dụ dễ hiểu:
Vẫn là giám đốc doanh nghiệp nói trên, khi cơ quan tố tụng đã chuyển hồ sơ sang Tòa án và Tòa ra quyết định đưa vụ án ra xét xử, ông trở thành bị cáo.
Quyền và nghĩa vụ chi tiết của bị can, bị cáo là gì?
Quyền và nghĩa vụ chi tiết của bị can
Một số quyền đáng chú ý:
- Được biết lý do khởi tố.
- Được giải thích về quyền và nghĩa vụ.
- Được tự bào chữa hoặc nhờ luật sư tư vấn luật dân sự và hình sự bào chữa.
- Được đưa ra chứng cứ, trình bày ý kiến.
- Được đọc, ghi chép tài liệu liên quan khi kết thúc điều tra.
- Có quyền khiếu nại hành vi tố tụng sai phạm.
Nghĩa vụ cơ bản:
- Có mặt theo giấy triệu tập của cơ quan tố tụng.
- Chấp hành nghiêm các quyết định hợp pháp.
Quyền và nghĩa vụ của bị cáo
Một số quyền quan trọng:
- Được tham gia phiên tòa và tự bào chữa hoặc nhờ luật sư.
- Được đề nghị triệu tập nhân chứng, đưa ra chứng cứ.
- Được quyền tranh luận tại phiên tòa.
- Được nói lời sau cùng trước khi Tòa nghị án.
- Có quyền kháng cáo bản án hoặc khiếu nại hành vi tố tụng.
Nghĩa vụ:
- Có mặt theo giấy triệu tập của Tòa án.
- Chấp hành các quyết định, bản án đã có hiệu lực.
Bảng so sánh chi tiết bị can và bị cáo
| Tiêu chí | Bị can | Bị cáo |
| Khái niệm | Người hoặc pháp nhân đã bị khởi tố về hình sự | Người hoặc pháp nhân đã bị Tòa án quyết định đưa ra xét xử |
| Giai đoạn tố tụng | Xuất hiện trong giai đoạn khởi tố, điều tra, truy tố | Xuất hiện trong giai đoạn xét xử |
| Quyền cơ bản | Được biết lý do khởi tố, được tự bào chữa hoặc nhờ luật sư, đề nghị giám định, khiếu nại quyết định tố tụng, đọc và sao chép tài liệu liên quan | Được tham gia phiên tòa, đưa ra chứng cứ, tranh luận, nói lời sau cùng, kháng cáo bản án |
| Nghĩa vụ | Có mặt theo giấy triệu tập, chấp hành quyết định tố tụng; vắng mặt không lý do có thể bị áp giải hoặc truy nã | Có mặt tại phiên tòa, chấp hành quyết định của Tòa; vắng mặt có thể bị áp giải hoặc truy nã |
| Cơ sở pháp lý | Điều 60 BLTTHS 2015 | Điều 61 BLTTHS 2015 |
Vì sao cần hiểu rõ sự khác biệt giữa bị can và bị cáo?
Sự nhầm lẫn giữa hai khái niệm này có thể dẫn tới việc không bảo vệ đúng quyền lợi của bản thân hoặc người thân khi tham gia tố tụng. Việc xác định rõ một người đang ở giai đoạn bị can hay bị cáo sẽ quyết định:
- Họ được hưởng những quyền gì.
- Cơ quan nào có thẩm quyền triệu tập, xét xử.
- Các biện pháp pháp lý mà luật sư có thể áp dụng để bào chữa hoặc bảo vệ quyền lợi hợp pháp.
Khi nào cần nhờ luật sư tư vấn?
Nếu bạn hoặc người thân đang ở trong giai đoạn bị can hoặc bị cáo, việc mời luật sư tư vấn luật dân sự và hình sự là vô cùng cần thiết. Luật sư sẽ giúp:
- Giải thích chi tiết về quyền và nghĩa vụ theo từng giai đoạn.
- Đại diện bào chữa, đưa ra chứng cứ có lợi.
- Tham gia cùng bị can, bị cáo trong các buổi hỏi cung, phiên tòa.
- Đưa ra chiến lược pháp lý để giảm nhẹ hình phạt hoặc minh oan.
Dịch vụ pháp lý từ văn phòng luật Dragon
Là một trong những công ty luật sư uy tín tại Hà Nội, văn phòng luật Dragon đã có hơn 30 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực tư vấn và bào chữa các vụ án hình sự.
Điểm mạnh của văn phòng luật sư Dragon:
- Đội ngũ luật sư giỏi, nhiều năm kinh nghiệm trong tranh tụng.
- Am hiểu sâu sắc các quy định về tố tụng hình sự.
- Dịch vụ trọn gói: từ tư vấn ban đầu, tham gia điều tra, khởi tố, xét xử đến kháng cáo.
- Cam kết bảo mật tuyệt đối thông tin khách hàng.
Bạn có thể dễ dàng tra cứu dịch vụ và đặt lịch tư vấn tại website chính thức: vanphongluatsu.com.vn. Và nếu bạn cần hỗ trợ cụ thể, hãy liên hệ ngay văn phòng luật sư uy tín tại Hà Nội – Công ty luật Dragon. Đây là địa chỉ tin cậy khi bạn tìm kiếm luật sư tư vấn luật dân sự, hình sự và các dịch vụ pháp lý chuyên sâu.
🏛️ CÔNG TY LUẬT TNHH DRAGON
Niềm tin của khách hàng là uy tín của chúng tôi
📍 Địa chỉ: Phòng 08 tầng 09, toà nhà VINACONEX DIAMOND TOWER, số 459C Bạch Mai, phường Bạch Mai, thành phố Hà Nội
📝 Số ĐKKD: 0104313092
💳 MST: 0104313092
🏢 Nơi cấp: Chi cục Thuế Cầu Giấy
📞 Thông tin liên hệ:
📱 Hotline: 1900 599 979 (24/7)
☎️ Tel: 0983 019 109
📧 Email: dragonlawfirm@gmail.com
🌐 Website: www.vanphongluatsu.com.vn
