Xử phạt hành chính đối với người dân ra ngoài đường không lý do có điều gì bất cập?
COVID-19 là bệnh truyền nhiễm đặc biệt nguy hiểm, tỷ lệ tử vong cao, thuộc nhóm A theo quy định của Luật phòng chống bệnh truyền nhiễm 2007.
Văn phòng luật sư Dragon thuộc đoàn luật sư Hà Nội cho biết tình trạng người dân ra ngoài đường không lý do, cũng như việc áp dụng biện pháp xử lý hành chính của cơ quan chức năng có gì bất cập so với các quy định của pháp luật hiện hành.
Thủ tướng chính phủ cũng đã công bố Chỉ thị 16 ngày 31/3/2020 về những biện pháp cấp bách phòng chống covid-19, trong đó nhấn mạnh việc cách ly toàn xã hội, người dân hạn chế đi lại bên ngoài, trừ đi làm việc tại các cơ quan tổ chức; mua lương thực thực phẩm thiết yếu; đi khám bệnh…
Sau khi ban hành cách ly xã hội kể từ ngày 1/4, trên các đị bàn thành phố lớn, lượng người dân ra đường giảm rõ rệt. Tuy nhiên, những ngày gần đây, lượng người dân ra đường tăng đột biến, khiến cho công tác phòng dịch gặp nhiều khó khăn.
Điều 8 Luật phòng chống bệnh truyền nhiễm đã nêu rõ các hành vi bị nghiêm cấm, trong đó có việc không triển khai hoặc triển khai không kịp thời các biện pháp phòng chống bệnh truyền nhiễm; không chấp hành các biện pháp phòng chống bệnh truyền nhiễm theo yêu cầu của cơ quan, tổ chức có thẩm quyền.
Một số địa phương như Hà Nội dã áp dụng biện pháp xử phạt hành chính đối với việc cá nhân ra ngoài không có lý do chính đáng như ở trên. Hành vi này rõ ràng vi phạm các quy định về phòng chống dịch bệnh truyền nhiễm; vi phạm các yêu cầu của Chính phủ trong chỉ thị 16 và văn bản hướng dẫn thực hiện phòng chống Covid-19. Tuy nhiên, xét về mặt pháp luật, việc xử phạt này còn nhiều vấn đề:
Về Căn cứ: Khoản 2 điều 11 Nghị định 176/2013/NĐ-CP ngày 14/11/2013 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế. Cụ thể:
“Điều 11. Vi phạm quy định về áp dụng biện pháp chống dịch
- Cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 100.000 đồng đến 300.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây:
- a) Không thực hiện biện pháp bảo vệ cá nhân đối với người tham gia chống dịch và người có nguy cơ mắc bệnh dịch theo hướng dẫn của cơ quan y tế;
- b) Không thông báo Ủy ban nhân dân và cơ quan y tế dự phòng trên địa bàn về các trường hợp mắc bệnh dịch theo quy định của pháp luật.”
Tuy nhiên, việc xử phạt hành chính được quy định ở trên chỉ áp dụng với người tham gia chống dịch và người có nguy cơ mắc bệnh. Nên tôi cho rằng căn cứ xử lý hành vi này chưa hợp lý, chặt chẽ. Thiết nghị, các cơ quan chức năng cần nghiên cứu và đưa ra quy phạm luật phù hợp để xử lý hành vi trên: như ban hành quy định cụ thể, chi tiết liên quan tới việc thực hiện cách ly xã hội; chế tài xử lý như nào…
Về mặt thực hiện: Kể cả khi mà có chế tài xử lý thì việc xử lý hành vi trên cũng gặp nhiều khó khăn vì cần có lực lượng công vụ thi hành , đòi hỏi só lượng đông và việc xử phạt khó triệt để
Hơn nữa, việc người dân đổ ra đường là do tâm lý chủ quan của chính bản thân họ, có thể là do chư lường hết được sự nguy hiểm và sức lây lan của dịch bệnh; tâm lý ấy có thể xuất phát từ chính việc những ngày gần đây số ca nhiễm đã có xu hướng giảm và có những ngày không có ca nhiễm.
Để hạn chế hành vi trên Luật sư Hà Nội khuyến nghị:
- Cần rà soát các quy định pháp luật cụ thể, ban hành chế tài xử lý phù hợp
- Mức phạt 200.000 mà một số địa phương đang áp dụng còn chưa đủ sức răn đe. Có thể nâng mức phạt hoặc áp dụng hình thức phạt bổ sung như lao động công ích… tăng hiệu quả
- Tăng cường công tác tuyền truyền về dịch bệnh, quy định của pháp luật về phòng chống dịch bệnh, nâng cao ý thức của người dân, tránh tư tưởng chủ quan trong dân chúng.
Thạc sĩ Luật sư Nguyễn Minh Long
Giám đốc Công ty Luật DRAGON, Đoàn Luật sư TP Hà Nội
=====================================================================================
Công ty luật Dragon – Đoàn Luật sư Hà Nội
Giám đốc – Thạc sĩ Luật sư Nguyễn Minh Long
Luật sư tư vấn luật doanh nghiệp – tư vấn luật đất đai – tư vấn luật hôn nhân – tư vấn luật hình sự – Luật sư tư vấn thu hồi nợ – Luật sư tư vấn pháp luật giao thông.
Luật sư bào chữa vụ án Hình sự – Luật sư bảo vệ trong các vụ án dân sự – Tranh tụng tại tòa
Văn phòng luật sư quận Cầu Giấy: Phòng 6 tầng 14 tòa nhà VIMECO đường Phạm Hùng, phường Trung Hòa, quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội.
Văn phòng luật sư quận Long Biên: Số 24 ngõ 29 Phố Trạm, Phường Long Biên, Quận Long Biên, Hà Nội
Điện thoại: 1900 599 979 / 098.301.9109
Trân trọng!