Mua đất không có sổ đỏ có bị phạt không và rủi ro cần tránh

Việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất là một giao dịch dân sự quan trọng và đòi hỏi phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định pháp luật. Tuy nhiên, trong thực tế, không ít trường hợp người dân vì thiếu hiểu biết hoặc cố tình vi phạm mà thực hiện giao dịch mua đất không có sổ đỏ. Vậy mua đất không có sổ đỏ có bị phạt không? Mức phạt như thế nào? Hành vi này có thể gây ra những hậu quả gì về mặt pháp lý?

Bài viết dưới đây do Công ty luật TNHH Dragon một văn phòng luật sư uy tín tại Hà Nội biên soạn sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về vấn đề này.

Sổ đỏ là gì? Vai trò của sổ đỏ trong giao dịch đất đai

Sổ đỏ, tên gọi chính thức là Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, là giấy tờ pháp lý do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp, xác nhận quyền sử dụng đất hợp pháp của cá nhân hoặc tổ chức. Đây là căn cứ quan trọng để thực hiện các giao dịch liên quan đến đất đai như mua bán, chuyển nhượng, cho thuê, thế chấp,…

Theo Điều 45 Luật Đất đai 2024, để chuyển nhượng quyền sử dụng đất, bên chuyển nhượng phải có sổ đỏ hoặc các giấy tờ pháp lý tương đương chứng minh quyền sử dụng đất hợp pháp. Việc mua bán đất không có sổ đỏ đồng nghĩa với việc giao dịch không đủ điều kiện pháp lý và sẽ bị xử lý theo quy định.

Mua đất không có sổ đỏ có bị phạt không?

Câu trả lời là CÓ. Theo quy định hiện hành, hành vi mua đất không có sổ đỏ hay nói chính xác hơn là hành vi chuyển nhượng quyền sử dụng đất mà thiếu một trong các điều kiện pháp luật bắt buộc sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính, thậm chí bị buộc trả lại đất và nộp lại khoản thu lợi bất hợp pháp từ giao dịch.

Căn cứ pháp lý mới nhất:

Theo khoản 3, khoản 4 Điều 17 Nghị định 123/2024/NĐ-CP, quy định cụ thể như sau:

“Phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng đối với cá nhân có hành vi chuyển nhượng quyền sử dụng đất mà không có sổ đỏ hoặc thiếu điều kiện theo quy định tại khoản 1 Điều 45 Luật Đất đai 2024.”

Nếu bên vi phạm là tổ chức, thì mức phạt tiền bằng 2 lần mức phạt đối với cá nhân, tức là từ 60.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng.

Ngoài ra, người vi phạm còn bị áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả như:

Buộc bên nhận chuyển nhượng phải trả lại đất cho bên chuyển nhượng;
Buộc nộp lại khoản lợi nhuận bất hợp pháp có được từ hành vi vi phạm.

So sánh mức xử phạt mới và cũ về hành vi mua bán đất không có sổ đỏ

Trước khi Nghị định 123/2024/NĐ-CP có hiệu lực, hành vi này được xử lý theo quy định tại Nghị định 91/2019/NĐ-CP, cụ thể tại khoản 3 Điều 18, với mức phạt như sau:

Từ 3 triệu đến 5 triệu đồng nếu giao dịch thiếu 1 điều kiện tại khu vực nông thôn;
Từ 5 triệu đến 10 triệu đồng nếu thiếu 1 điều kiện tại khu vực đô thị;
Trường hợp thiếu từ 2 điều kiện trở lên, mức phạt cao hơn – tối đa là 20 triệu đồng đối với cá nhân và 40 triệu đồng đối với tổ chức.

Điểm mới quan trọng trong Nghị định 123/2024/NĐ-CP là đã tăng mạnh mức phạt, đồng thời không còn phân biệt khu vực nông thôn hay đô thị, mà áp dụng một mức phạt chung:

Đối với cá nhân: phạt tối đa 50 triệu đồng;
Đối với tổ chức: phạt tối đa 100 triệu đồng.

Rủi ro khi mua bán đất không có sổ đỏ

Ngoài việc bị xử phạt hành chính, việc mua đất không có sổ đỏ còn tiềm ẩn nhiều rủi ro pháp lý và tài chính, có thể kể đến như:

Không thể làm thủ tục sang tên tại Văn phòng đăng ký đất đai;
Không thể xây dựng, thế chấp hoặc chuyển nhượng cho người khác;
Rất dễ xảy ra tranh chấp đất đai;
Không được pháp luật bảo vệ quyền lợi nếu xảy ra mâu thuẫn;
Có thể bị buộc trả lại đất hoặc bị cưỡng chế.

Vì vậy, việc mua bán đất không có sổ đỏ là hành vi không được khuyến khích và tiềm ẩn rủi ro cao. Trong mọi giao dịch đất đai, người dân cần chủ động tìm hiểu kỹ pháp lý hoặc liên hệ luật sư tư vấn luật dân sự để được hỗ trợ.

Lời khuyên từ Công ty luật TNHH Dragon

Là một công ty luật sư uy tín tại Hà Nội, chúng tôi khuyến cáo người dân:

Chỉ nên mua bán đất khi đã có đầy đủ giấy tờ pháp lý, đặc biệt là sổ đỏ;
Trước khi ký hợp đồng, nên kiểm tra kỹ thông tin pháp lý tại Văn phòng đăng ký đất đai địa phương;
Trong trường hợp chưa rõ hoặc có nghi ngờ, nên tìm đến văn phòng luật sư hoặc luật sư tư vấn luật dân sự để được hỗ trợ.

Việc tuân thủ đúng quy định không chỉ bảo vệ quyền lợi của bản thân mà còn tránh được các tranh chấp pháp lý phức tạp về sau.

Với những phân tích trên, có thể khẳng định rằng mua đất không có sổ đỏ có bị phạt không là CÓ, và mức xử phạt hiện nay đã được nâng cao đáng kể theo Nghị định 123/2024/NĐ-CP. Ngoài phạt tiền, người vi phạm còn có thể đối mặt với nguy cơ mất trắng tài sản, buộc trả lại đất, hoặc bị khởi kiện dân sự nếu tranh chấp xảy ra.

Để đảm bảo quyền lợi hợp pháp và tránh những rắc rối không đáng có, hãy lựa chọn những đơn vị văn phòng luật sư uy tín tại Hà Nội như Công ty luật TNHH Dragon nơi hội tụ đội ngũ luật sư tư vấn luật dân sự giàu kinh nghiệm, sẵn sàng đồng hành cùng bạn trong mọi vấn đề pháp lý.

Thông tin liên hệ:

Công ty luật TNHH Dragon